Kültürel Miras ve Koruma: Kim İçin? Ne İçin?'de Asu Aksoy ve Burçin Altınsay, Ekim ayından bu yana Marmara Denizi’nin çeşitli yerlerinde müsilajın tekrar görülmeye başlamasının ardından Marmara Denizi Eylem Planı kapsamında oluşturulan Bilim ve Teknik Kurulu’ndan Doç. Dr. Ahsen Yüksek ile bir araya gelirlerken, toplantıda 'alternatif çözümler' kısmında sunum yapan Yüksek'e Marmara'nın karşı karşıya olduğu ekolojik felaket karşısında atılması gereken en acil alternatif çözüm önerisini soruyorlar.
Geçtiğimiz Ekim ayından bu yana Marmara Denizi’nin çeşitli yerlerinde müsilaj tekrar görülmeye başlandı. Görülmeye başlandı derken, dalgıçlar tarafından şu an tespit ediliyor. Müsilaj henüz denizin yüzeyine çıkmış değil, 3 ila 25 metre arasındaki derinliklerde mevcut ancak hem yayılıyor, hem de deniz dibindeki canlılar için tehlike arz ediyor. Bilim insanları, deniz suyunun ısınmaya başlaması ile birlikte müsilajın deniz yüzeyine çıkabileceği uyarısını yapıyorlar.
En son 2021 yılında müsilaj kalın tabakalar şeklinde denizin yüzeyinde karşımıza çıkmıştı, balıkçılar ağlarında balık yerine örümcek ağına benzettikleri ağır müsilajı denizden çekmeye çalışıyorlardı, 'balıkçılık bitti, deniz tüm biyoçeşitliliği ile ölüyor' denilmişti o yıl. Ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2021-2024 dönemini kapsayan 22 maddelik bir eylem planı ilan etmişti. Ancak geçtiğimiz 2024’ün yaz aylarında denizde araştırma yapan bilim insanları bu son üç yılda denizin temizlenmesi açısından ilerleme kaydedilmediğini verileriyle ortaya koymakta ve denizin karşı karşıya olduğu tehlikeye ilişkin uyarılarını yapmaktaydı. Hatta, Haziran ayında toplanan Marmara Deniz Eylem Planı Koordinasyon Kurulu 4. Toplantısı’nda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin kendisi şunları söylemişti; “Eğer eylem planımız doğru ve kararlı bir şekilde uygulanmazsa müsilaj gibi ekolojik bir felaket kapıda bekliyor. Marmara her gün biraz daha kirlenip bozulmaya devam ediyor. Başta balık türleri olmak üzere ekocanlılık gittikçe azalıyor ve zayıflıyor." Bugün görüyoruz ki müsilaj felaketi kapıda!
Marmara’nın son durumunu konuşmak ve 22 maddelik eylem planında neden ilerleme kaydedilemedi, acilen ne tür tedbirler alınması gerekiyor, Marmara Denizi doğa değerlerini nasıl koruyacağız konularını ele almak üzere Doç. Dr. Ahsen Yüksek ile bir araya geliyoruz. Bakanlık, Marmara Denizi Eylem Planı kapsamında oluşturulan Bilim ve Teknik Kurulu’nu geçtiğimiz günlerde toplantıya çağırdı. Bakanlık, Marmara havzasındaki belediyeleri, eylem planındaki maddelerden biri olan ileri biyolojik arıtma tesisi kurma yükümlülüklerini yerine getirmedikleri yönünde eleştirmekte. Konuğumuz Doç. Dr. Ahsen Yüksek, bu toplantıda yer alan bilim insanlarından birisi ve kendisi toplantıda alternatif çözümler üzerine bir sunum yaptı. Biz de kendisine 'alternatif çözüm' başlığı ile ne kastedildiğini ve kendisinin neler önerdiğini soruyoruz.
